Wyrazy ukryte w chmurach

Bawić się słowami lubi każdy:  mały, średni i duży – dzieci oraz dorośli. Wszyscy lubimy układać wyrazy z liter, wymyślać całkiem nowe słowa, przestawiać litery, eksperymentować. Dlatego ciągle wielką popularnością cieszą się takie gry planszowe, jak scrabble, remik słowny, czy też literaki na kurniku.
W szkole także ciągle poznajemy nowe słowa, wyrazy, pojęcia, daty, wyrażenia, różne części mowy, nazwiska, definicje, liczby, działania….. Nauczyciele stosują różne techniki i metody, aby zaciekawić uczniów i zmotywować ich do aktywności.   Wśród nich jest mnóstwo zabaw słownych, wykreślanek, krzyżówek, łańcuszków słownych…. Moje wspomnienia szkolne także dotyczą między innymi zabaw związanych z wyrazami.  Dzięki nim moja lekcja angielskiego w liceum była bardzo dynamiczna, zróżnicowana i nieprzewidywalna. Pamiętam, jak dziś szybkie wejście nauczyciela do klasy, błyskawiczny podział na 3-4 osobowe grupki (za każdym razem inne) i zawsze jakieś inne zadanie do wykonania w stylu:
– w ciągu 5 minut napiszcie, jak najwięcej słów zaczynających się na określoną literę,
– wciągu 3 minut napiszcie, jak najwięcej czasowników zaczynających się na określoną literę,
– w ciągu 6 minut napiszcie, jak najwięcej wyrazów 4-literowych  ….. i  wiele innych tego typu, jak widzicie wersji może być wiele….

Te aktywności wywoływały wiele emocji w klasie, mózgi nasze cały czas parowały i wszyscy byliśmy zaangażowani . Pamiętam to do dziś i wspominam z uśmiechem 😉

Dzięki nowoczesnym technologiom możemy jeszcze bardziej pofantazjować i to nie tylko na językach obcych. Możemy ukryć nasze słowa, pojęcia, daty, definicje, liczby w chmurach,  tworząc tak zwane chmury wyrazowe, które także staną się punktem wyjścia do różnych ćwiczeń aktywizujących.

Dlaczego akurat chmury wyrazowe??
Ponieważ są atrakcyjne, piękne i zabawne. To dużo więcej niż lista słów,  czy też graficzne ich uporządkowanie. Niosą wiele informacji,  wyzwalają kreatywność, pobudzają wyobraźnię, inspirują oraz uczą krytycznego myślenia. Uatrakcyjniają lekcje,  a nudne do tej pory zadania zaczynają sprawiać  frajdę.

Moi uczniowie tworzą swoje chmury na różne tematy, ostatnio dziewczyny tworzyły chmury dotyczące cech charakteru i wyglądu zewnętrznego. Ćwiczenie polegało na utrwaleniu nowopoznanych przymiotników w języku niemieckim  z wyróżnieniem tych, które najbardziej pasują do danej osoby. Opcja wyboru kształtów pozwoliła im jeszcze bardziej utożsamić się z utworzonymi chmurkami,  dzięki czemu ja, jako nauczyciel mogłam jeszcze więcej się o nich dowiedzieć. W ten sposób uczniowie wyrażają siebie, przekazują nam pewne informacje o sobie, czują się ważni.  Takie chmurki mogą tworzyć na różne tematy, z każdego przedmiotu…

A  nauczyciel??

Nauczyciel natomiast może tworzyć chmury, które mogą być zestawieniem głównych pojęć z lekcji,  najważniejszych dat, różnych liczb, mogą być wizualną prezentacją tekstu… Można je wykorzystać, jako rozgrzewkę zaraz na początku zajęć lub jako powtórzenie wiadomości z lekcji poprzedniej, mogą być podsumowaniem lekcji lub krótkim przerywnikiem w jej trakcie.  Ja stosuję je często, zainspirowana moim nauczycielem, do pracy grupowej polegającej na wyszukiwaniu np. antonimów, układaniu zdań z wyrazów w chmurze, łączeniu w pary, grupowaniu ze względu na rodzajniki, układaniu własnych historyjek.

Młodsi uczniowie na pewno chętnie będą wyszukiwać tylko czasowniki  lub rzeczowniki, układać wyrazy w kolejności alfabetycznej, czy też tworzyć własne bajki. Na historii uczniowie chętnie uporządkują daty lub fakty w porządku chronologicznym, dopasują daty do haseł, na matematyce wyszukają liczby pierwsze albo podzielne przez trzy i pewnie jeszcze jest cały wór pomysłów, na które ja jeszcze nie wpadłam….

Generatory, które służą do tworzenia  chmur wyrazowych są przyjazne,  proste i  łatwe w użyciu, a przede wszystkim są bezpłatne.  Proces ich tworzenia nie zajmuje wiele czasu.  Z powodzeniem można je stosować na każdym etapie edukacji,  zarówno przez nauczycieli, jak i uczniów.  Chmury wyrazowe można opublikować lub zapisać na wiele innych sposobów:    wydrukować,  wkleić kod źródłowy na bloga lub stronę internetową, zapisać jako obraz lub przesłać pocztą elektroniczną.

Jeśli mamy możliwość pracowania z uczniami w pracowni informatycznej, można połączyć  wspólne tworzenie dokumentu z tworzeniem chmury wyrazowej – uczniowie pracują wspólnie np. w programie Etherpad  czy też Piratepad  i każdy po przecinku wpisuje swoje ulubione kolory, potem kopiujemy cały tekst i wklejamy do generatora chmury, który świetnie wyróżni nam kolor najbardziej lubiany przez uczniów. Warto spróbować!

Zachęcam do eksperymentowania z tymi narzędziami web 2.0 i dzielenia się doświadczeniami, czy też pomysłami na ich wykorzystanie, a także do chwalenia się własnymi utworzonymi chmurkami 😉

Generatory chmur do wyboru do koloru:

Wordle, Tagxedo, Tagul, TagCrowd, ABcya, WordSift, ImageChef, WordItOut

Aplikacje te mają różne funkcje, ustawienia oraz  możliwości edycji (limity słów, czcionki, wielkości, kształty).  Proponuję przetestować i wybrać swoich faworytów.

• O mnie
• Inne wpisy

Marta Florkiewicz - Borkowska

Trenerka edukacyjna, nauczycielka języka niemieckiego i zajęć kreatywnych w Szkole Podstawowej im. Karola Miarki w PIelgrzymowicach. Autorka artykułów i publikacji dotyczących wykorzystywania nowoczesnych technologii oraz zastosowania arteterapiiw edukacji. Prelegentka na licznych konferencjach edukacyjnych, współorganizatorka całodniowej konferencji EduMocOnline, dyplomowana arteterapeutka. Propagatorka wykorzystywania gier planszowych, zabaw aktywizujących i metod kreatywnych w edukacji oraz łączenia offlinu z onlinem. Kreatorka nowoczesnych rozwiązań w edukacji. Koordynatorka wielu projektów. Działaczka społeczna. Nauczyciel Roku 2017. Laueratka tytułu Microsoft Innovative Educator Expert 2018-2019 i 2019-2020. Dwukrotnie wpisana na listę 100 osób szczególnie zasłużonych w zakresie rozwijania kompetencji cyfrowych w Polsce 100 SPRUC. Należy do społeczności Superbelfrzy RP.

Pozostałe wpisy Marta Florkiewicz - Borkowska (Zobacz wszystkie)

• SZAFKA wirtualna prawdę o Tobie powie - 1 września 2021
• Co to znaczy dobra szkoła? Relacja z kongresu „Zmiana Edukacji” - 11 maja 2021
• Kongres „ZMIANA EDUKACJI”, czyli zmieniacze edukacji biorą sprawy w swoje ręce. - 1 kwietnia 2021