„Czy jestem zestresowany? Czasami często. Sytuacje rodzinne, a także szkoła, powodują, że stres mnie nie opuszcza….”
„Szkoła ciągle mnie stresuje, te wszystkie sprawdziany, kartkówki, pytania. Koszmar. Nawet prace domowe, bo nie wiem czy dobrze zrobiłem….”
„W szkole nie jest lekko, każdego dnia przeżywam jaką kartkówkę, czy pytanie. Zawsze trzeba być przygotowanym. A czasami przez problemy rodzinne, nie mam głowy do nauki. A potem przez problemy w domu, mam problemy w szkole, a gdy są problemy w szkole, to znowu w domu jest mega problem. I to wszystko bardzo mnie stresuje…”
„Stresuję się maturą, czy zdam, a jak zdam to na ile procent, i czy dostanę się na studia. Bo wie Pani byłabym pierwsza studiującą osobą w rodzinie. Stresuje się, bo nie chce zawieść mojej rodziny….”
„Jak sobie radzę ze stresem? Podjadam, czasami dużo. Jem cukierki, ciastka, paluszki, i moje ulubione żelki. …”
„Oczywiście, że na stres najlepszy jest papieros. …”
„Na stres … mogłabym godzinami krzyczeć, albo płakać, albo jedno i drugie…”
Czy rozmawialiście kiedyś z uczniami o stresie? Co ich stresuje w życiu osobistym, a co w szkole? Jak sobie radzą ze stresem? Wypowiedzi powyżej są autentyczne, spisane na kartce przez uczniów, w anonimowej ankiecie.
Sprawdzian, kartkówka, pytanie przy tablicy, sprawdzanie pracy domowej, spóźniony autobus do szkoły, nienaładowany telefon, śniadanie pozostawione w domu, brak pieniędzy, relacje w klasie z rówieśnikami, złe relacje z nauczycielami, sprzeczka z dziewczyną/ chłopakiem. To najczęstsze wymieniane sytuacje stresujące dla uczniów. Niby nic wielkiego, a jednak. Okazuje się, że uczniowie są grupą, która stresuje się, i to bardzo.
Oczywiście wiadomo, że stres jest zjawiskiem pozytywnym, wówczas organizm bardziej mobilizuje się do działania, stara się jak najlepiej wykonać dane zadanie. Jednak stres długotrwały powoduje, ze uczeń gorzej przyswaja nową wiedzę, nie jest w stanie skoncentrować się na zadaniu, a wszystkie informacje, które posiada nagle znajdują się w „czarnej dziurze”.
Czy uczniowie potrafią radzić sobie ze stresem? Okazuje się, że starają się jak tylko mogą – podjadają, lub nie jedzą wcale, izolują się od grupy, a czasami sięgają po różne używki (papierosy chyba najczęściej).
Od 2005 roku, organizuję w szkole Dzień Mózgu, podczas którego uczniowie mają okazję porozmawiać o pracy mózgu, lepszych i szybszych sposobach na naukę, a także uczestniczyć w kreatywnych warsztatach. W tym roku, po rozmowach z uczniami, szczególną uwagę chciałam poświęcić tematyce stresu. Stąd pojawił się pomysł hasła „Stres a nasz mózg – walka do wygrania”. Jako nauczyciel biologii doskonale wiem, jak funkcjonuje mózg w sytuacji stresującej, krótkotrwałej i długotrwałej. Wiem również, jak młodzież, a także i osoby dorosłe, starają się walczyć ze stresem, niekoniecznie w sposób zdrowy dla swojego organizmu. Niestety, wielu młodych ludzi, w sytuacji stresującej, sięga po alkohol, papierosy, narkotyki, dopalacze lub leki psychotropowe. Poprzez zaplanowane działania chciałam pokazać uczniom jak radzić sobie ze stresem, ale w sposób zdrowy dla siebie. Chciałabym, aby uczeń zrozumiał, że agresja, czy substancje psychoaktywne nie są rozwiązaniem na sytuacje stresowe. Chciałam pokazać również, negatywny wpływ działania narkotyków, alkoholu, papierosów na zdrowie człowieka, z uwzględnieniem wpływu na funkcjonowanie mózgu młodego człowieka.
W tym roku, do współpracy zaprosiłam kreatywne i pełne zapału do pracy, nauczycielki z mojej szkoły – Ewelinę Jankowską, Monikę Kieliszak, Agnieszkę Marciniak, Agnieszkę Rogalską oraz Ewę Wallis. Razem podjęłyśmy się realizacji projektu „Stres a nasz mózg – walka do wygrania”, który początkowo skierowany miał być tylko dla uczniów z ZSEU w Żychlinie. Szybko jednak obiegł całą Polskę i dziś 39 szkół z całej Polski, od Śląska po Pomorze, dołączyło do realizacji tego projektu.
Projekt zakłada wiele działań, m.in. zajęcia, wykłady i warsztaty dla uczniów i ich rodziców, nauczycieli, a także mieszkańców Konina i powiatu konińskiego, z zakresu zdrowych sposobów walki ze stresem, które poprowadzą nauczyciele z ZSEU w Żychlinie oraz liczni zaproszeni goście (m.in. wykładowcy akademiccy, dietetyk, farmaceuta, lekarz, studenci medycyny, sportowcy, nauczyciele śpiewu, instruktorzy fitness, jogi, tańca, a także i samorządowcy). Część wykładów i zajęć zostanie nagrana, a powstałe nagrania zostaną udostepnione, aby większa ilość osób mogła skorzystać z proponowanych zajęć i zobaczyć, co proponują specjaliści w tej dziedzinie.
Część zajęć, skierowana dla mieszkańców Konina i powiatu konińskiego, prowadzona będzie poza murami szkoły w ośrodkach edukacyjnych w Koninie, które dołączyły do projektu i zorganizują (marzec – czerwiec) u siebie bezpłatne warsztaty entystresowe (Młodzieżowy Dom Kultury w Koninie, klub sportowy Górnik Konin, Szkoła Aktorsko – Wokalna Fama z Konina, Brick 4 Kids z Konina).
W ramach projektu nauczycielki z ZSEU w Żychlinie przygotowują scenariusz warsztatów antystresowych, który zostanie przesłany do szkół, aby każdy nauczyciel mógł przeprowadzić zajęcia ze swoimi uczniami, podczas których będzie mógł porozmawiać o stresie oraz zdrowych sposobach walki ze stresem. Scenariusz ten, zostanie również zamieszczony na różnych portalach dla nauczycieli, aby każdy mógł z niego skorzystać w odpowiednim dla siebie czasie.
Obecnie przeprowadzana jest ogólnopolska ankieta skierowana dla uczniów, z wszystkich typów szkół, na temat sytuacji stresujących dla młodego człowieka, a także sposobów, w jaki młodzi ludzie radzą sobie obecnie ze stresem. Do przeprowadzenia ankiety, zgłosiło się ponad 90 nauczycieli z całej Polski, aby przeprowadzić ją w swojej szkole. Wyniki ogólnopolskiej ankiety zostaną opracowane i zaprezentowane 15 marca w ZSEU w Żychlinie, podczas podsumowania obchodów Światowego Tygodnia Mózgu, który na całym świecie trwa od 11 do 17 marca.
Głównym działaniem, które będziemy wspólnie realizować wraz z uczniami i nauczycielami wszystkich zgłoszonych szkół, to nagranie przez uczniów każdej szkoły 5 – 10 minutowego filmiku, na temat „Zdrowe sposoby walki ze stresem”, w którym uczniowie będą prezentowali swoje zdrowe sposoby walki ze stresem (niektóre filmiki zostaną nagrane w językach obcych). Wszystkie przygotowane filmiki zostaną później złożone w jeden film, który opublikujemy i udostępnimy na różnych edukacyjnych stronach i portalach. Przygotowany film, każdy nauczyciel w Polsce będzie mógł puścić podczas swojej lekcji (np. wychowawczej) we wszystkich klasach, ze szczególnym uwzględnieniem klas maturalnych i ostatnich klas gimnazjum i szkoły podstawowej, bo dla nich kwiecień i maj to czas największego stresu związanego z egzaminami. Wierzę, że młodzi ludzie będą mieli fantastyczne pomysły i powstanie super film. Mam nadzieję, że słowa młodego człowieka lepiej dotrą do drugiego, gdy usłyszą je z ust drugiej młodej osoby. Oficjalna premiera filmu, przewidziana jest na 15 marca. Pierwsze filmiki już zostały nagrane i są naprawdę fantastyczne.
W ramach projektu ogłoszone zostały dwa konkursy ogólnopolskie, pierwszy na plakat „Stop dla papierosów, alkoholu, narkotyków i dopalaczy”, a drugi na prezentację multimedialną na temat „Zdrowe sposoby walki ze stresem”. Regulaminy konkursów dostępne są na stronie biologiazblondynka.blogspot.com. Na prace konkursowe czekamy do 5 marca.
W szkołach, które zgłosiły się do projektu, nauczyciele prowadzą pogadanki o stresie, tworzą mapy myśli, prezentacje i plakaty. Wszystkie ich działania na bieżąco publikowane są na fb „Biologia z blondynką oraz „Zdrowe sposoby walki ze stresem”.
Projekt „Stres a nasz mózg – walka do wygrania” to projekt, który otrzymał honorowy patronat Starosty Konińskiego, Wielkopolskiego Kuratora Oświaty, grupy SuperBelfrzy RP oraz Młodzieżowego Domu Kultury w Koninie. Medialny patronat sprawuje „Głos Nauczycielski” oraz Tv Wielkopolska.
Projekt „Stres a nasz mózg – walka do wygrania” powstał w Zespole Szkół Ekonomiczno – Usługowych w Żychlinie, wyruszył w Polskę, zawojował Europę, a teraz obiega cały świat”
Projekt ten został również doceniony i wyróżniony przez Federację Europejskich Towarzystw Neuronauki (FENS) w Brukseli i jako jedyna szkoła w Europie, otrzymaliśmy grant od Fundacji DANA z Brukseli, na organizację wydarzeń podczas Światowego Tygodnia Świadomości Mózgu 2019. Wszystkie zgłoszone wnioski podlegały bardzo rygorystycznemu procesowi selekcji. Spośród 75 wniosków, złożonych głównie przez biologiczne i neurologiczne instytuty badawcze oraz uniwersytety biologiczne i medyczne, pochodzących z 20 różnych krajów europejskich, do finansowania wybrano m.in. projekt „Stres a nasz mózg – walka do wygrania” wymyślony przez nauczycielki z ZSEU w Żychlinie.
Projekt ten został również zarejestrowany na międzynarodowej platformie BAW (Brain Awareness Week), stając się częścią Światowego Tygodnia Świadomości Mózgu 2019. BAW to ogólnoświatowa kampania mająca na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat postępów i korzyści płynących z badań nad mózgiem. Poprzez realizację projektów można poinformować ludzi o postępie, jaki dokonuje się w tych badaniach, jak również o postępie w diagnozowaniu, leczeniu i zapobieganiu wszelkim zaburzeniom mózgu.
Projekt ten jest ciekawym edukacyjnym przedsięwzięciem, ponieważ łączy wielu uczniów i nauczycieli z całej Polski, którzy poprzez wspólną naukę i zabawę zwiększają swoją wiedzę odnośnie właściwych postaw wychowawczych, społecznych i prozdrowotnych. Zdobycie umiejętności walki ze stresem szczególnie cenne będzie w najbliższym czasie dla uczniów klas ósmych szkoły podstawowej oraz uczniów klas trzecich gimnazjum, gdyż to oni w połowie kwietnia zmierzą się z egzaminami, które mają stać się ich biletem wstępu do wymarzonej szkoły ponadpodstawowej/ponagimnazjalnej. W maju natomiast, to młodzież szkól licealnych i techników zmierzy się z egzaminem dojrzałości, czyli egzaminem maturalnym. Poprzez nas projekt chcemy wesprzeć młodych ludzi, aby w sposób zdrowy dla własnego zdrowia potrafili zapanować nad swoim stresem, w tym ważnym dla siebie czasie.
- Lekcje w terenie: Zainteresuj, Zaangażuj i Zintegruj - 14 czerwca 2023
- Wielka biologiczna gra o NEURONY - 19 marca 2020
- Stres a nasz mózg – walka do wygrania - 28 lutego 2019