RAZEM (można więcej)

Mazowsze i Podhale łączą siły! Dlaczego? Bo chcemy działać razem. Razem z uczniami, razem z rodzicami, razem z nauczycielami. 

Pracę nad programem rozpoczęłyśmy od analizy podstawy programowej oraz szczegółowego przeglądu wielu innych programów nauczania (nie tylko edukacji wczesnoszkolnej). Sięgnęłyśmy po aktualną literaturę przedmiotu, zarówno tę dotyczącą szeroko postrzeganej edukacji, jak i odnoszącą się do samego konstruowania programów. Spędziłyśmy wiele godzin na dyskusjach, w trakcie których rozmawiałyśmy o tym, co chcemy osiągnąć poprzez nasz program, w jaki sposób działać i która teoria dydaktyki jest nam bliższa. Dzięki temu dużo dokładniej niż do tej pory poznałyśmy treść literatury pedagogicznej i rozporządzeń regulujących pracę dydaktyczno-wychowawczą, a także  zrozumiałyśmy, jak my same postrzegamy edukację i jak chcemy pracować z uczniami.

Poznałyśmy się na Inspir@cjach Wczesnoszkolnych w Warszawie w marcu 2020 r. Podczas rozmów w kuluarach o tym, co robimy i jakie mamy plany na najbliższy rok szkolny okazało się, że każda z nas ma podobne spojrzenie na edukację i każda chciałaby napisać własny program nauczania. Właśnie wtedy zrodził się pomysł, żeby zrobić to razem. Kilka tygodni później zabrałyśmy się za pracę. Był to czas przełomowy – nie tylko ze względu na nauczanie zdalne, ale i na początek naszej współpracy. 

Pracowałyśmy na wspólnym dokumencie tekstowym online (Google) założonym przez jedną z nas i udostępnionym pozostałym. Ustaliłyśmy strukturę dokumentu i podzieliłyśmy się pracą: każda miała za zadanie napisać konkretne rozdziały lub podrozdziały, ale cały czas miałyśmy wgląd do tego, co i jak piszą pozostałe członkinie zespołu. W razie wątpliwości dodawałyśmy komentarze, zadawałyśmy pytania, sugerowałyśmy zmiany i dopisywałyśmy kolejne zdania. Każda pisała innym kolorem, aby wiadomo było, z kim rozmawiać o konkretnych pomysłach. Gotowy dokument wielokrotnie sprawdziłyśmy i ujednoliciłyśmy styl. Dodatkowo każda z nas stworzyła przykładowy scenariusz projektu międzyszkolnego, aby czytelnik lepiej zrozumiał, jak zamierzamy pracować. 

Na koniec nie zapomniałyśmy o konstruktywnym krytyku, który jest tak ważny w naszej pracy, ale i w codziennym życiu. A wszystko po to by nabrać świeżości, dystansu, innego spojrzenia, wreszcie by unikać skrótów myślowych, bo nie zawsze to, co oczywiste dla nas będzie równie jasne dla osób „z zewnątrz”. Wszystkie uwagi otrzymane od osoby, która przez wiele lat zajmuje się konstruowaniem programów były dla nas cenne i wnikliwie je przeanalizowałyśmy. Na ich  podstawie dokonałyśmy korekty tego, co uważałyśmy za słuszne i ważne. Nie oznacza to jednak, że ze wszystkim się zgodziłyśmy.

Dlaczego podjęłyśmy to jakże wymagające wyzwanie? Zdecydowałyśmy się na wspólne napisanie programu nauczania, gdyż żaden znany nam program nie sprostał w pełni naszym oczekiwaniom. Żadna z nas nie lubi pracować pod dyktando wyznaczone przez już istniejące schematy. Jesteśmy pewne, że nie tylko nam to często przeszkadza. Kluczową zaletą programu autorskiego jest jego całkowite podporządkowanie idei autora – każdy autor po prostu „czuje” swój program. Chcemy, aby był on podstawą realnych działań, a nie tylko papierowym zapisem. Ponadto uważamy, że współpraca to jeden z podstawowych elementów naszego życia. Uczymy jej także naszych uczniów. Nasz trzyosobowy zespół ma tę siłę, że nawzajem się wspieramy, inspirujemy i jesteśmy dla siebie motorem napędowym kolejnych inicjatyw, bo wszystkie lubimy nowe wyzwania. Działamy też na siebie jak lustra – pomysł skonfrontowany z innym człowiekiem nabiera mocy, staje się bardziej wartościowy dzięki wskazówkom kogoś, kto patrzy na niego z boku, a nie od środka, jak sam autor.  

We dwie potrafimy dużo, a we trzy potrafimy jeszcze więcej. Chcemy by było tak nadal, a program ma nam to umożliwiać, gdyż jest on oparty na współpracy uczniów i nauczycieli. Wiele treści będziemy realizować razem, korzystając między innymi z doświadczeń edukacji zdalnej. Szczególny akcent kładziemy na rozwijanie kompetencji społecznych, a uczniowie będą mieli możliwość pracować metodą projektu, w tym projektu eTwinning, we współpracy z innymi uczniami, nauczycielami i rodzicami. Ponadto ważnym elementem Autorskiego programu nauczania Razem jest wypracowanie przez uczniów efektywnych metod nauki. Od początku chcemy uświadomić dzieciom, że to nie “nauczyciel naucza” tylko “uczniowie się uczą”. Dlatego też uczniowie będą zaangażowani w planowanie procesu edukacyjnego. Wymagania z podstawy programowej zostały podzielone na 6 obszarów tematycznych, jednak szczegółowy rozkład materiału będzie zależał od etapu rozwojowego i aktualnych zainteresowań uczniów i będzie tworzony na bieżąco we współpracy z nimi. Zależy nam na tym, aby uczniowie stawiali pytania, a następnie sami poszukiwali odpowiedzi na nie. Rolą nauczyciela będzie dawanie wskazówek, porządkowanie poznawanych treści i planowanie zadań w taki sposób, aby zapewnić zrealizowanie wszystkich wymagań z podstawy programowej. 

Będziemy dążyć do tego, aby w naszej pracy dominowało ocenianie kształtujące, a nie oceny wyrażone punktami, stempelkami czy innymi symbolami. Ocena nie jest i nie powinna być motywatorem dla ucznia do poznawania świata, gdyż ciekawość poznawcza jest naturalną potrzebą każdego dziecka i należy ją pielęgnować. Podręcznik i zeszyt ćwiczeń będą dla naszych uczniów niektórymi z wielu pomocy dydaktycznych. Wierzymy, że zamiast ciągle uzupełniać luki w zadaniach zamkniętych uczniowie powinni częściej tworzyć prezentacje, pisać notatki, dyskutować i grać w gry edukacyjne, także te tworzone przez innych uczniów. Zamierzamy jak najczęściej wykorzystywać narzędzia technologii informacyjno-komunikacyjnej, ponieważ dobrze rozwinięte kompetencje informatyczne są w XXI wieku niezbędne. 

Chcemy, aby nasi uczniowie poznali się, spotykali online podczas różnych projektów i przez najbliższe 3 lata działali wspólnie. Jednak nie zamierzamy się nawzajem w żaden sposób ograniczać. Aby nasze plany mogły się ziścić, założyłyśmy blog https://programrazem.blogspot.com/.   Na blogu będziemy umieszczać „razem” wypracowane materiały i zadania, powstaną strony poszczególnych klas, ale przede wszystkim pragniemy włączyć uczniów do aktywnego redagowania wpisów. Można tam także znaleźć nasz program. Serdecznie zapraszamy do śledzenia naszych poczynań.

Nie ukrywamy, że towarzyszy nam wiele wątpliwości i pytań, na które jeszcze nie znamy odpowiedzi. Część z nich jest jeszcze nie wypowiedzianych, pojawią się z pewnością w trakcie naszej pracy. Jednak wiemy, że bez wątpliwości, poszukiwań, odwagi nie jest możliwa żadna zmiana. A na niej najbardziej nam zależy po to, by kształtowanie kompetencji  naszych uczniów było podstawą i stało się realne oraz codzienne, w naszej pracy edukacyjnej. Pragniemy bowiem kształtować człowieka samodzielnie myślącego, krytycznego, otwartego, umiejącego współpracować z innymi, wreszcie nie bojącego się nowych wyzwań. 

Zakończenie pisania programu przypadło na koniec maja. Ale ten koniec oznacza dopiero początek. Inspir@cje Wczesnoszkolne, Marcin Polak – dziękujemy!

Edyta Karwowska, Ewa Przybysz-Gardyza, Ewa Kempska

Edyta Karwowska- nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej, absolwentka Akademii Pedagogiki Specjalnej oraz Nauczycielskiego Kolegium Języka Francuskiego na UW. Współautorka programów edukacyjnych dla dzieci „Twórcze bazgroły. Przygody Ważki Grażki”, „Twórcze bazgroły. Nowe przygody Ważki Grażki”, „Do góry nogami. Pomysłowy świat 2-latka i młodszego przedszkolaka. Podręcznik dla nauczycieli i rodziców”, „Do góry nogami. Pomysłowy świat 2-latka i młodszego przedszkolaka. Karty pracy i karty aktywności”. Ambasadorka programu eTwinning  oraz entuzjastka nowych technologii w edukacji. Należy do społeczności Superbelfrzy Mini.

Ewa Przybysz-Gardyza – absolwentka SGH (stosunki międzynarodowe), UW (filologia angielska) oraz WSP Korczaka (edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna z pedagogiką M. Montessori), a także Akademii Liderów Oświaty CEO; nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i języka angielskiego w szkole podstawowej; Ambasador Programu eTwinning; należy do społeczności Superbelfrzy RP; koordynator warsztatów językowych TEIP oraz projektu Erasmus+; pasjonatka nowych technologii; autorka bloga: dlanauczycieli.blogspot.com.

Ewa Kempska- nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej – absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy (obecnie Uniwersytet Kazimierza Wielkiego). Reżyser Teatru Dzieci i Młodzieży z dyplomem Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie (wydział zamiejscowy we Wrocławiu). Ukończyła Terapię przez sztukę przy Teatrze Ludowym w Krakowie. Absolwentka Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie (Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza), Uniwersytetu Jagiellońskiego (Terapia zaburzeń w mówieniu, czytaniu i pisaniu), Zarządzania oświatą oraz Arteterapii. Założycielka szkolnej grupy teatralnej „Turlicki”, którą prowadzi od 2002 r. przygotowując spektakle teatralne, jak i warsztaty. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. Pracuje w Szkole Podstawowej im. Andrzeja Skupnia–Florka w Gliczarowie Górnym.

Ewa Kempska
Podoba się? Podziel się z innymi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.