Planując wakacyjną podróż, spotkanie z przyjaciółmi, wyjście do teatru, czy też na basen, zapraszając rodzinę na uroczysty obiad lub też piekąc ciasta, zawsze towarzyszy nam, czasem świadomie lub też podświadomie pytanie “Po co?” Pytanie to powinno być początkiem naszego działania-każdego. Także, a może przede wszystkim edukacyjnego. Kiedy nadeszła ta chwila, że wspólnie zdecydowałyśmy się na napisanie autorskiego programu nauczania i mimo dzielącej nas odległości wspólną jego realizację z naszymi uczniami, pytanie to było początkiem naszego działania. I mimo, że upłynęły już 2 lata naszej wspólnej edukacyjnej podróży, ”po co” towarzyszy nam nieustannie.
Po co pisać i pracować na autorskim programie nauczania? Przede wszystkim po to, aby móc realizować to, co dla nas ważne w edukacji i pracować metodami, które uważamy za najbardziej efektywne. Autorski program nauczania to usystematyzowanie pewnej koncepcji edukacji, jaką nauczyciel kieruje się w pracy. To pozwala na autentyczność, elastyczność (ciągłe dostosowywanie do potrzeb uczniów) i wolność.
Rozpoczynając pracę nad naszym autorskim programem nauczania chciałyśmy mieć swobodę działania, tworząc jednocześnie przestrzeń dla naszych uczniów 3 równoległych klas z Warszawy, Stojadeł i Gliczarowa Górnego. Zależało nam na tym, by nasi uczniowie mieli autonomię w działaniu, a jednocześnie stworzyli wspólne, głębsze relacje, więzi na wspólny czas podczas I etapu edukacyjnego. Czy nam się to udało? Po dwóch wspólnych latach wzajemnej współpracy, chcemy podzielić się z Wami naszymi refleksjami na temat tego, co nie tylko za nami, ale i przed nami.
Nasz autorski program RAZEM opiera się na współpracy uczniów i nauczycieli. Zwracamy uwagę na to, aby każdy uczeń nie tylko wychodził ze szkoły z przekonaniem, że umiejętności, które zdobył, będzie mógł wykorzystać w życiu, rozwijał się we własnym, indywidualnym tempie, ale także doskonalił swoje kompetencje społeczne. Obserwując zarówno szkolną rzeczywistość, nasz system edukacji, jak i systemy krajów skandynawskich wiemy, że budowanie umiejętności współdziałania to istota dzisiejszej edukacji.
Jak już wspomniałyśmy, nasz program kładzie nacisk na budowanie relacji i umiejętność współpracy uczniów, a także nauczycieli realizujących program. Często zdarza się tak, że nasi uczniowie dają sobie nawzajem zadania lub wyzwania. A na ich efekt czekają z dużą niecierpliwością. Często razem omawiamy lektury i realizujemy projekty. Nasza współpraca opiera się również m.in. na wspólnym pisaniu bloga. Zaglądamy tam niekiedy na prośbę naszych uczniów, by sprawdzić jak z czymś poradzili sobie uczniowie z zaprzyjaźnionych szkół. Mimo dzielącej nas odległości zdarzają się nam wspólne spotkania-online, ale i te “na żywo”. Przykładem tego może być chociażby spotkanie klasy z Gliczarowa z klasą z Warszawy w Muzeum Polin. I uwierzcie, że zupełny przypadek sprawił, że znaleźliśmy się niemalże w tym samym czasie właśnie w tym miejscu!
Innym razem, będąc na wycieczce w Warszawie umawiamy się na wspólne zwiedzanie. Tak było w zeszłym roku podczas wycieczki uczniów z Gliczarowa Górnego i wspólnego spotkania w Centrum Nauki Kopernik z wychowawczynią klasy II ze Stojadeł.
Uczniowie z Warszawy i Stojadeł spotkali się w warszawskim ZOO. To było nasze pierwsze spotkanie na żywo. Zabawy integracyjne w kole i wspólny posiłek sprawiły, że pierwsze lody zostały przełamane, a uczniowie bawili się razem na placu zabaw. Czasami w tle dało się słyszeć “Aaaa to Ty jesteś ….., do którego pisałem list.” “Ej, a która to jest Marysia? Bo ja do niej pisałam.” Wymiana listów to kolejna aktywność, którą kochają nasi uczniowie. Piszą do kolegów i koleżanek, ale i do nauczycielki partnerskiej klasy, ale o tym dalej.
Częściej zdarzają się nam spotkania online, kiedy to łączymy się by wspólnie zaśpiewać piosenkę, poznać i wspólnie porozmawiać z podróżnikiem czy wykonać jakieś zadanie. Do naszych działań włączają się również rodzice naszych uczniów, kiedy to wieczorową porą, będąc w swoich domach, a jednak razem, łączymy się online by wspólnie zrobić pacynki lub porozmawiać na temat fake newsów.
Przykładem, że nasz program działa nie tylko tu i teraz i jedynie w murach szkoły może być chociażby wakacyjna wiadomość na messengerze od rodzica z Warszawy: “Chcieliśmy przesłać najcieplejsze pozdrowienia i uściski z Gliczarowa! Dzieci koniecznie chciały zobaczyć szkołę kolegów i koleżanek z Gliczarowa Górnego! To miejsce jest cudne! Pozdrawiamy całą rodzinką!”
https://programrazem.blogspot.com/2022/09/wakacyjne-wedrowki-po-gliczarowie-gornym.html
W tym roku uczniowie z Warszawy, w ramach zajęć z przedsiębiorczości, przez cały rok szkolny będą oszczędzać pieniądze na wycieczkę do Gliczarowa Górnego. Sami przygotują rozmaite akcje w szkole (m.in. sprzedaż lemoniady, ciast, kiermasze, przedstawienie itp.), aby uzbierać fundusze na wyjazd. Ich marzeniem jest nocowanie w szkole. Skoro nie mogą tego zrobić w swojej szkole, przenocują w szkole przyjaciół z Gliczarowa.
Taka współpraca między klasami nie byłaby możliwa, gdyby nie bliskie relacje wychowawczyń. Realizację programu trzeba na bieżąco ustalać, ale też pomagać sobie nawzajem w trudnych chwilach. Warto znać mocne strony partnerek, aby nie tylko działać dobrze, ale także rozwijać się nieustannie i umożliwiać to samo swoim uczniom. “Efektem ubocznym” ciągłej współpracy bywa prawdziwa przyjaźń – doświadczamy tego my, nauczycielki, i liczymy, że dajemy uczniom dobry przykład. Wierzymy, że nasza autentyczność w tym co robimy wpływa korzystnie na to co robią nasi podopieczni.
Wszystkie te działania sprawiają, że nasi uczniowie stają się sobie bliscy. I kiedy na początku tego roku uczniowie z Warszawy i Gliczarowa Górnego dowiedzieli się, że jedna z nas, nauczycielka ze Stojadeł w tym roku nie będzie uczyła w szkole, zapadła wymowna cisza, zaskoczenie i ogromny żal, poparty pytaniami “ale dlaczego?” Z tym oto pytaniem musiała się zmierzyć adresatka pytania, bowiem otrzymała od pozostałych uczniów dwóch szkół listy właśnie z takim pytaniem. A przy okazji udało nam się zrealizować jeden z elementów podstawy programowej dotyczący redagowania pism użytkowych, w tym przypadku pisania listu do konkretnej osoby, a nie do wymyślonej postaci i zapisane treści listu w zeszycie lub materiałach ćwiczeniowych. Bo kiedy każdy z nich napisał list, czekał z niecierpliwością na odpowiedź.
Współpraca i empatia to jedne z najważniejszych kompetencji przyszłości. Nasz program nauczania RAZEM umożliwia stałą współpracę nie tylko w ramach klasy, ale także między szkołami. Dzięki temu wiele działań edukacyjnych nabiera autentyczności, realizuje konkretny cel zarówno dla nauczyciela, jak i uczniów. Jednocześnie, nawiązując głębsze relacje i obserwując efekty pracy innych, uczniowie rozwijają empatię. Są też zmotywowani do nauki, a lekcje często dostarczają wielu pozytywnych emocji. To samo dotyczy nauczycielek – praca we współpracy i ze stałym wsparciem przyjaciół staje się przyjemnością.
Ewa Kempska – Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, reżyserka spektakli dzieci i młodzieży. Prowadzi zajęcia terapii pedagogicznej. Współautorka autorskiego programu nauczania RAZEM oraz bloga https://programrazem.blogspot.com/ . Założycielka szkolnej grupy teatralnej „Turlicki”, którą prowadzi od 2002 r. przygotowując spektakle teatralne, jak i warsztaty. Okazjonalnie tworzy spektakle z rodzicami uczniów oraz absolwentami. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. Pracuje w Szkole Podstawowej im. Andrzeja Skupnia–Florka w Gliczarowie Górnym.
Ewa Przybysz – Gardyza – edukatorka i trenerka z 18-letnim stażem w pracy jako nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej i języka angielskiego w szkole podstawowej; autorka materiałów edukacyjnych; należy do społeczności Superbelfrzy RP; koordynatorka programów edukacyjnych; autorka bloga: dlanauczycieli.blogspot.com; ciągle się uczy i poszukuje sposobów na ulepszanie szkoły.
Edyta Karwowska – bio poniżej
- Przedsiębiorczość w praktyce - 20 lutego 2023
- Kompas kreatywności - 29 października 2022
- Współpraca w praktyce - 10 października 2022