Zbliża się Światowy Dzień Zespołu Downa. W wielu szkołach organizuje się dla uczniów aktywności, które mają na celu nie tylko wzbogacenie wiedzy na temat zespołu Downa, ale przede wszystkim integrację z tymi dziećmi i kształtowanie szacunku oraz tolerancji wobec niepełnosprawności. To również okazja do przypominania, jak ważne jest dbanie o równe szanse w społeczeństwie przy zachowaniu różnorodności. Symbolem tego dnia stały się kolorowe skarpetki, które mają odzwierciedlać to, że wszyscy jesteśmy różni, a jednak tacy sami.
Warto zatem ten kolorowy dzień wykorzystać do rozwijania świadomości społecznej na temat funkcjonowania osób z zespołem Downa.
Czym jest zespół Downa?
- Zespół wad wrodzonych, który powodowany jest nieprawidłową liczbą chromosomów.
- Osoby z zespołem Downa w przewadze dotknięte są niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekim, umiarkowanym, znacznym, czasami nawet głębokim, ale są też osoby w normie intelektualnej.
- Odznaczają się cechami dysmorfii (zmianami w wyglądzie m.in. mały nos, mała żuchwa, pojedyncza bruzda dłoniowa, duży język, hipoplazja (nieprawidłowy rozwój) zębów, deformacje w obrębie palców, krótka szyja, nisko osadzone małżowiny uszne, niski wzrost,
- Charakterystycznym objawem zespołu Downa jest fałda nad powiekami.
- Bardzo często występują choroby współtowarzyszące.
- Na ogół to bardzo ciepłe, zabawne, serdeczne, empatyczne i przyjazne osoby.
- Widoczne i utrudniające komunikowanie się, różnice w anatomicznej budowie jamy ustnej, niedosłuch, niskie napięcie mięśniowe utrudniają nabywania kompetencji językowych.
Jak funkcjonują uczniowie z zespołem Downa w szkole?
- Każdy z nich jest inny i mają różnorodne temperamenty.
- Cechuje ich najczęściej mniejsza sprawność ruchowa i manualna.
- Są chętne do nawiązywania bliskich relacji, szybko przywiązują się do przyjaznych sobie osób.
- Nadmierne zainteresowanie innymi osobami, czasami zbyt duża potrzeba bycia w bezpośredniej relacji z rówieśnikami, w starszych klasach może być powodem kłopotów i nieporozumień rówieśniczych.
- Są radosne i miłe, mają niezwykle pogodną i uczuciową naturę.
- Mają niższe możliwości poznawcze i intelektualne, dlatego materiał dydaktyczny musi być indywidualnie dostosowany do ich potrzeb.
- Najczęściej występuje opóźniony rozwój mowy i trudności z rozumieniem mowy.
- Widoczny spowolniony rozwój fizyczny, umysłowy i motoryczny.
- W młodszym wieku potrzebują pomocy przy podstawowych czynnościach higienicznych i samoobsługowych.
- Występują czasami zachowania nieprzewidywalne i niepożądane, szczególnie w przypadku dzieci z głębszą niepełnosprawnością intelektualną.
- Charakteryzuje ich niska koncentracja na zadaniu, szybka męczliwość, stąd potrzeba częstego przekierowywania aktywności i uwagi.
- Różnice w anatomicznej budowie jamy ustnej, niedosłuch, niskie napięcie mięśniowe nie ułatwiają nabywania kompetencji językowych.
- Ich mocnymi stronami są spostrzegawczość, chęć współpracy i naśladowania zachowań i czynności.
- Czasami widoczne są sensoryzmy, autostymulacje i rutyny.
- U niektórych uczniów pojawiają się trudności w kontaktach społecznych, których przyczyną jest zbytnia bezpośredniość i potrzeba bliskiego kontaktu.
Wiele dla popularyzowania świata osób z zespołem Downa zrobił Przemek Kossakowski w swoich programach Down The Road.
Miałam okazję przeprowadzić z Przemkiem wywiad, który polecam obejrzeć TUTAJ
Jak pracować z uczniem z zespołem Downa?
- W pracy z uczniami z ZD obowiązuje zasada całkowitej indywidualizacji.
- Należy dzielić zadania na etapy.
- Konieczna jest wizualizacja nowych zagadnień.
- Stosujmy proste i krótkie komunikaty.
- Obowiązuje zasada poglądowości i odwoływania się do znanych sytuacji z życia.
- Istnieje duża potrzeba wsparcia przy zadaniach manualnych i w zakresie motoryki małej.
- Mają trudności z wyobrażeniami i abstrahowaniem zatem potrzebna jest praca na materiale konkretnym.
- Należy unikać nadmiaru bodźców.
- Ograniczać nadmierne wrażania.
- Tempo pracy dopasować do możliwości ucznia, często bardzo wolno wykonują zadania.
- Należy stwarzać uczniom warunki do poznania wielozmysłowego.
- Raczej rozpoczynać pracę na dużych przedmiotach, obiektach i płaszczyznach, dopiero później przechodzić do mniejszych elementów.
- Zadania opieramy i treści zasadnicze, rzadziej o szczegóły.
- Częste przekierowywanie i zmienność aktywności, by utrzymać uwagę i koncentrację ucznia.
- Warto wdrożyć wzmocnienia pozytywne motywujące do wykonywania zadania.
- Warto wdrożyć TUS- Trening Umiejętności Społecznych.
- U niektórych uczniów będzie potrzeba włączenia zajęć dotyczących niwelowania zaburzeń sensorycznych.
- Praca nad właściwym napięciem mięśniowym.
- Na każdej lekcji stymulować do rozmowy, wypowiedzi i rozwijania słownictwa.
Warto zatem wykorzystać ten kolorowy dzień do usprawniania zaburzonych funkcji. My przygotowałyśmy kilka ćwiczeń, które z powodzeniem można zaproponować dzieciom na zajęciach rewalidacyjnych, logopedii, czy podczas zorganizowanych integracyjnych zabaw.
Przykłady zabaw skarpetowych:
– segregowanie skarpetek i dobieranie w pary,
– zwijanie skarpetek w rulonik lub rolkę,
– przypinanie skarpetek na suszarce,
– wykonywanie elementów dekoracyjnych ze skarpetek, np. stonoga lub kolorowy wąż,
– ubieranie dwóch różnych skarpetek, a następnie szukanie pary i taniec kolorowych skarpetek,
– przy okazji utrwalanie orientacji w przestrzeni, lewej i prawej strony,
– chodzenie w skarpetkach po wyznaczonych trasach, labiryntach i w określonych kierunkach,
– warto także podnieść temat tolerancji, współpracy, wzajemnego wsparcia i empatii,
– można wykonać słoiki mocy, wsparcia i empatii,
– w starszych klasach warto wykonać lapbooki lub plakaty na temat integracji.
Polecamy zestaw 16 kart pracy i zadań z elementami skarpetek.
Zyta Czechowska- Nauczyciel Roku 2019, dyrektor i właściciel Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, współautorka książki "Jak nie zgubić dziecka w sieci?". Absolwentka UAM w Poznaniu, na kierunku pedagogika specjalna, od 26 lat terapeuta i nauczyciel w szkole specjalnej. Pasjonatka nowoczesnych technologii. Współautorka projektu sieci współpracy nauczycieli „ SPEcjalna sieć współpracy nauczycieli”, prowadzi warsztaty, szkolenia i Rady Pedagogiczne dla nauczycieli z zakresu stosowania i wdrażania TIK. Współprowadzi bloga edukacyjnego www.specjalni.pl. Ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli. Trenerka Cyfrowego Dialogu w zakresie programowania. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. W 2017 r. otrzymała Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej za szczególne osiągnięcia edukacyjne i wychowawcze. Posiada tytuł Microsoft Innovative Educator Ekspert, nadawany przez firmę Microsoft najbardziej innowacyjnym nauczycielom na świecie. Ambasadorka Programu eTwinning. Ambasadorka Dell Technologies.
Print Friendly, PDF & Email
Print Friendly, PDF & Email
Pozostałe wpisy Zyta Czechowska (Zobacz wszystkie)
- 3 GRUDNIA- MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ - 29 listopada 2024
- Jak wygenerować piosenkę za pomocą AI? - 13 listopada 2024
- Edukacja patriotyczna i obywatelska przyjazna uczniom. Inspiracje i pomysły na zajęcia. - 24 października 2024