AUTYZM- ZANIM ZAŚWIECISZ SIĘ NA NIEBIESKO

Drugiego  kwietnia przypada Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Od kilku lat szkoły, instytucje edukacyjne i terapeutyczne propagują tę ideę i organizują wydarzenia w tematyce autyzmu.

Każda inicjatywa, która ma zwiększyć świadomość społeczną, przybliżyć temat, wesprzeć osoby niepełnosprawne i przypomnieć o tym, że te osoby ze spektrum autyzmu, są takie jak My, a zatem mają te same prawa obowiązki i potrzeby, marzenia i pragnienia jest w obiekcie moich zainteresowań.

Dlaczego?

Bo zbyt mała jest jeszcze świadomość społeczna na temat przeróżnych niepełnosprawności, a  takich osób, które potrzebują specjalnych oddziaływań, dostosowania aktywności jest coraz więcej.

Fantastycznie, że coraz więcej nauczycieli, uczniów i rodziców widzi potrzebę udziału w takich przedsięwzięciach. Warto jednak przy okazji zadać o to, by to nie był tylko symbol, jednorazowa akcja, a raczej impuls do bardziej złożonych i permanentnych działań. Incydentalne i punktowe inicjatywy są ważne, ale nie wywierają stałej świadomości w odbiorcy i nie zawsze wywołują pożądane zmiany zachowań.

Już niebawem wielu uczniów, nauczycieli i rodziców “zaświeci się na niebiesko”. Co zatem warto, abyśmy my wszyscy wiedzieli na temat autyzmu, zanim przejdziemy do działania.

Czym jest autyzm?

To zaburzenia należące do spektrum autyzmu (ang. ASD – autism spectrum disorder) obejmują różne obszary rozwojowe w zakresie:

– porozumiewania się,

– myślenia,

– rozwoju społecznego,

– umiejętności poznawczych,

 – zainteresowań

– form aktywności,

– umiejętności motorycznych.

Pamiętajmy, że nie wszystkie osoby mają wszystkie rodzaje zaburzeń. Spektrum autyzmu może dotyczyć osoby w normie intelektualnej z dużym potencjałem intelektualnym, ale także osoby z niepełnosprawnością intelektualną w każdym stopniu.

Objawy autyzmu są bardzo różnorodne, ale typowymi objawami autyzmu są:

  1. Opóźnienie rozwoju mowy – dziecko nie uczy się mówić lub uczy się, ale po pewnym czasie zapomina słowa, których się już nauczyło. To także w wielu przypadkach brak mowy. Często dzieci nie rozumieją znaczenia słów, powtarzają je bezmyślnie bez rozumienia. Występują także echolalia bezpośrednia lub odroczone. W większości przypadków do wykorzystują mowy do komunikacji, nie przejawiają intencji komunikacyjnej.
  2. Nie rozumieją komunikatów niewerbalnych.
  3. Brak umiejętności odczytywania metafor – dzieci z autyzmem język traktują niezwykle dosłownie – dzieci z autyzmem mogą opanować mowę tak, by służyła im do komunikacji z innymi.
  4. W wielu przypadkach, nie reagują na swoje imię.
  5. Nie rozróżniają emocji i nie odczytują przekazów np. za pomocą mimiki twarzy.
  6. Nie wyrażają intencji nawiązywania kontaktów społecznych.
  7. Prezentują sztywność zachowań.
  8. Najczęściej nie tolerują zmian.
  9. Widoczne zaburzenia w zakresie postawy ciała, poruszania się, zaburzone czucie głębokie.
  10. Widoczne stereotypia.
  11. W większości przypadków występują zaburzenia integracji sensorycznej.
  12. Funkcjonują na rutynach.
  13. Charakteryzuje ich niezgrabność ruchowa.
  14. Często widoczne zachowania autostymulacyjne.

Jak pracować z uczniem ze spektrum autyzmu w zróżnicowanej klasie?

– nie wprowadzaj zmian w planie lekcji i aktywności w ostatniej chwili,

– ustal zasady, reguły panujące w klasie i stanowczo je respektuj,

– wyeliminuj niepotrzebne dystraktory z sali,

– zamień głośny dzwonek w szkole na przyjemną melodyjkę,

– pracuj na wzmocnieniach pozytywnych,

– ustal system motywacyjny,

– wdrażaj plany aktywności,

– bazuj na mocnych stronach i zainteresowaniach ucznia,

– zadawaj mniej zadań, przygotuj wklejki,

– stosuj proste i krótkie komunikaty,

– nie używaj metafor,

– wizualizuj treści,

– stosuj zmienność aktywności,  w sytuacjach trudnych przekierowuj uwagę na inną aktywność,

– ucz w każdej sytuacji umiejętności społecznych,

– stosuj alternatywną metodę komunikacji,

– wykorzystuj wizualizację i analogie w interesujących go tematach,

– ucz podstawowych zachowań społecznych i wyrażania emocji,

– kieruj do ucznia krótkie komunikaty,

– formę sprawdzenia wiedzy dostosuj do jego preferencji ucznia.

Polecamy plakat, który na podstawie naszych propozycji przygotował niezawodny MATEUSZ łYSEK.

 

PLAKAT POBIERZ TUTAJ

 

Terapia autyzmu- metody i formy pracy. 

– terapia behawioralna

– metoda integracji sensorycznej

– hipoterapia

– TUS

– Komunikacja Wspierająca i Alternatywna AAC

– Tomatis

– Biofeedback

– Logorytmika

Jakie aplikacje i programy mogą wspomagać edukację i terapię osób ze spektrum autyzmu?

Aplikacji wspierających terapię osób ze spektrum autyzmu jest mnóstwo. Polecam między innymi:

Przyjazne aplikacje jest nie tylko opracowanie szeregu gier edukacyjnych dla dzieci, ale utworzenie adaptowalnego i spójnego środowiska nauczania elektronicznego, w którym zainteresowanie dzieci z autyzmem  nowymi technologiami zostanie wykorzystane do poprawy skuteczności edukacji. Opis aplikacji i jej twórców TUTAJ

Jednym z programów multimedialnych, które wykorzystujemy w codziennej terapii jest zestaw mTalent- Autyzm- rozumienie i naśladowanie mowy, który zawiera niesamowite, angażujące i atrakcyjne dla dziecka interaktywne ćwiczenia, wzbogacone o plansze wizualne.Materiały dostosowane są do wszystkich dzieci o różnym poziomie funkcjonowania poznawczego. Program został stworzony na bazie badań i obserwacji naukowych. Wspomniane materiały do terapii uczniów ze spektrum autyzmu przystosowane są do działania na większości urządzeń multimedialnych takich jak komputer, tablet, smartfon, tablica interaktywna, monitor.

Więcej o pakiecie ćwiczeń, zadań i fantastycznych pomocy przeczytacie TUTAJ

W nauczaniu dzieci ze SPE, a w szczególności dzieci ze spektrum autyzmu, bardzo ważne jest  doskonalenia umiejętności łączenia w pary, dobierania takich samych elementów. W kształtowaniu podstawowych umiejętności jest z  pewnością popularna gra polegająca na odnajdywaniu par takich samych kart, czyli MEMORY. Na rynku dostępnych mamy wiele atrakcyjnych gier tego typu. Warto naszym zdaniem skorzystać z aplikacji tabletowych, które zostały napisane z myślą właśnie o dzieciach z autyzmem. Jest to seria gier memory, które powiązane są z odpowiednimi porami roku. Zbliża się wiosna, zatem warto skorzystać z aplikacji Memory wiosna, ale polecamy także pozostałe: Memory Zima, Memory jesień i Memory Wielkanoc. Dodatkowym atutem tych aplikacji jest Mówik, dzięki któremu dziecko nie tylko widzi obraz, ale także słyszy, dzięki czemu uczy się rozumienia mowy i rozwiązuje konkretne usłyszane słowo z obrazem. Memory Mówik ćwiczy także pamięć wzrokową i słuchową, usprawnia umiejętność skojarzeń, wzbogaca słownictwo.

Zasady gry są bardzo proste i łatwo przyswajane przez naszych uczniów. Więcej TUTAJ

Darmowa aplikacja typu AAC. Wspiera komunikację we wszystkich sferach życia, umożliwiając każdemu komunikację z innymi. LetMeTalk jest finansowany poprzez dobrowolne darowizny. LetMeTalk pozwala na ułożenie sekwencji obrazków, a następnie przekształca je w zrozumiałe zdanie.Układanie zdań z obrazów nosi nazwę AAC (Augmentative and Alternative Communication – Komunikacja Wspomagająca i Alternatywna).

Baza obrazków wykorzystana w aplikacji LetMeTalk zawiera ponad 9,000 łatwych do zrozumienia obrazów z systemu ARASAAC (http://arasaac.org). Dodatkowo można dodać własne obrazki z telefonu lub tabletu, bądź też dodać zdjęcia wykonane za pomocą wbudowanego aparatu. Więcej TUTAJ

TUS  w pracy z uczniami ze spektrum autyzmu.

Osoby ze spektrum autyzmu, mają ogromne trudności w zakresie rozwijania kompetencji emocjonalno- społecznych nawet w najprostszych obszarach. Ważną formą terapii jest TUS- trening umiejętności społecznych, który polega na nabywaniu i podnoszeniu konkretnych umiejętności społecznych, czyli konkretnych zachowań, które znajdą zastosowanie w konkretnej/ zaistniałej sytuacji społecznej.

Celem TUS jest modyfikacja zachowań na bardziej aprobowane społecznie. Zajęcia mają na celu poprawę funkcjonowania w sytuacjach społecznych przez zmianę zachowań nieakceptowanych na pożądane i społecznie akceptowane. Powyższe cele osiągane są przez:

– uczenie rozpoznawania emocji i potrzeb,

– trening umiejętności komunikacyjnych,

– wyrażanie krytyki i reagowania na krytykę,

– odmawianie i stawianie granic, asertywność,

– zmianę zachowań na bardziej efektywne społecznie,

– rozwijanie umiejętności współpracy w grupie,

– poznanie metod radzenia sobie z emocjami,

– pracę nad przestrzeganiem zasad,

– uczenie odreagowania napięć emocjonalnych,

– kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów.

Więcej na temat TUS, w tym na zajęciach rewalidacyjnych, na temat spektrum autyzmu  możesz dowiedzieć się korzystając ze szkoleń w moim Niepublicznym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli;

https://nodnzytaczechowska.pl/ 

oraz na platformie szkoleniowej:

https://szkolenia.specjalni.pl/kursy/mam-dziecko-z-za-lub-z-autyzmem-w-szkole-ogolnodostepnej-i-co-dalej/ 

https://szkolenia.specjalni.pl/kursy/praca-z-uczniem-z-zespolem-aspergera/

Praktyczne warsztaty- zanim zapalisz się na niebiesko.

Wykorzystując Dzień Świadomości Autyzmu, warto zorganizować dla uczniów praktyczne warsztaty w którym pokażemy, z jakimi trudnościami borykają się uczniowie ze spektrum autyzmu np. w obszarze zaburzeń integracji sensorycznej. W tym celu możemy poprzez wykorzystanie różnorodnych przedmiotów przybliżyć chociaż w części czucie i odczuwanie dzieci z autyzmem. Jakie to mogą być ćwiczenia?

– zapinanie guzików i suwaka w rękawicach narciarskich,

– nawlekanie nitki na igłę w rękawicach,

– rozpylenie intensywnych zapachów w klasie,

– związanie na oczy opaski, ograniczającej widzenie i prośba o zapisanie notatki w zeszycie,

– rozpoznawanie przedmiotów za pomocą dotyku w rękawicach, z zakrytymi oczami, w tym samym czasie słuchanie głośnej muzyki, rozpylenie zapachów, włączanie i wyłączanie światła i np. stukanie przedmiotami.

Propozycja filmu edukacyjnego TUTAJ

Kolekcja wakelet z materiałami: 

Kolekcja materiałów: ​​https://wke.lt/w/s/nJ7h7G 

Szkolenia:

Szukasz innych materiałów i sprawdzonych szkoleń?

Skorzystaj z naszej platformy szkoleniowej i nagrań oraz materiałów edukacyjnych, do których będziesz miał dostęp przez pół roku.

Jeśli szukasz szkoleń dla Rad Pedagogicznych skorzystaj z oferty Akredytowanego

Niepublicznego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Zyta Czechowska specjalni.pl

Zyta Czechowska
Podoba się? Podziel się z innymi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.