Jak wiele można zrobić z jedną fasolką? W klasach najmłodszych bardzo wiele. Zapraszam do zapoznania się z planem projektu „Magiczna fasola”.
Etap I
Zakładamy hodowlę
Fasola to bardzo przyjazna roślina do hodowania. Po pierwsze jest uczniom znana, ponieważ jedzą ją w sałatkach, zupie czy sosie. Po drugie rośnie szybko i pierwsze efekty zauważyć można już po godzinie.
– Proszę pani, ona się marszczy! Czy mogę to zapisać?!
– Moja wygląda jak pieróg!
W ten oto sposób obserwacje okazują się dość łatwe do wykonania, wiele można zapisać i nikt się nie zniechęci. Za każdym razem słyszę w klasie, że ktoś hodował już fasolkę w przedszkolu. Świetnie! W niczym nie przeszkadza wyhodować jeszcze jedną, ta jest magiczna… W przedszkolu też nie prowadzi się uporządkowanych dzienników obserwacji.
Do przygotowania hodowli potrzebne są: ziarna fasoli, słoik z wodą, gaza oraz gumka recepturka. Fasola powinna być częściowo cały czas zanurzona w wodzie. W tym roku z odciętych spodów plastikowych butelek stworzyliśmy dla fasoli mini-szklarnie.
Etap II
Opisujemy i prezentujemy
Warto opisać etapy rozwoju i budowę roślin, a także warunki niezbędne do życia. Takie podsumowanie uporządkowuje słownictwo i utrwala wiadomości zdobyte w czasie obserwacji. Uczniowie zabierają roślinę do domu i przez około dwa tygodnie ją obserwują. W tym czasie przygotowują prezentację swoich obserwacji. Warto dać im wybór i pozwolić zrobić to w dowolnej formie!
Warto też, jeśli to możliwe, zaopatrzyć się w tablice przedstawiające etapy rozwoju rośliny. Mamy wtedy pewność, że dzieciaki porównają z nimi swoje obserwacje. Bardzo ciekawe dostępne były w numerze Marzec 2016 Nauczycielka Szkoły Podstawowej.
Etap III
Poznajemy baśń – układamy plan wydarzeń
Po założeniu hodowli i obserwacjach przychodzi czas kolejne etapy zajęć z fasolą.
„Jaś i magiczna fasola” (Jack and the beanstalk) to staroangielska baśń, która ma bardzo wiele wersji. Czasem mówi się, że nie jest zbyt wychowawcza, ponieważ chłopiec z mamą są bogaci dzięki kradzieży… Jaś bowiem wspina się po łodydze fasoli do zamku olbrzyma, któremu początkowo kradnie kurę znoszącą złote jaja, a później jeszcze magiczną harfę, która umila czas grając swojemu właścicielowi przepiękne melodie. Aby więc baśń nie miała zbyt złego przesłania, zwraca się uwagę na to, że olbrzym był zły… z założenia. Ja nie zajmuję się omawianiem baśni zbyt szczegółowo, traktujemy ją jako inspirację do działań.
Przed obejrzeniem filmu dzieci otrzymują plan wydarzeń, który próbują ułożyć w odpowiedniej kolejności. Następnie słuchamy (ewentualnie oglądamy) baśń i dzieciaki sprawdzają, czy udało im się prawidłowo ułożyć punkty. Lubię bardzo krótką wersję (5 minut – link), dzięki czemu możemy posłuchać jej dwu a nawet trzykrotnie.
Po ustaleniu zgodności planu z rzeczywistością dzieci naklejają go w zeszytach jako kolejne liście magicznej fasoli rosnącej ku niebu.
Etap IV
Przesadzamy fasolę
Przesadzanie fasolek ze słoika do doniczek z ziemią (lub ogródka szkolnego) to niezwykle ważny element pracy! Wzbudza chyba najwięcej emocji i uczniowie podchodzą do niego z wielką uwagą, powagą i zaangażowaniem. Każda fasolka jest najważniejsza, trzeba się o nią troszczyć i bardzo uważnie zająć. Najlepiej byłoby przesadzać fasole do ogródka przy szkole, jednak rozumiem, że nie wszędzie są na to warunki. Na szczęście doniczka jest równie dobrym miejscem do życia.
Etap V
Zamek olbrzyma
Kolejnym etapem pracy z fasolą jest wykonanie zamku olbrzyma. Dzieciaki robią to na sztywnym papierze, najlepiej z obu stron. Doklejają watę, bo przecież zamek był ponad chmurami. Następnie naklejają zamek na tyczkę i wszystko to umieszczają w przesadzonej doniczce z fasolą. Z nadzieją, iż fasola owinie się wokół tyczki i podobnie, jak w baśni dotrze aż do zamku olbrzyma.
Etap VI
Opowiadanie twórcze
Rosnąca w kierunku zamku fasola (ta własna) jest świetną inspiracją na napisana baśni. Uczniowie wyobrażają sobie, że pewnego dnia budzą się, a za ich oknem rośnie ogromna roślina, wygląda tak samo, jak magiczna fasola z baśni o Jasiu…
Ciekawe, co może się przydarzyć, gdy Kasia, Ewa, Wojtek i Tomek zaczną się po niej wspinać. Dokąd trafią? Jaka przygoda ich spotka?
Etap VI
Programujemy
Osoby, które korzystają ze Scratcha mogą pokusić się o wykonanie przyjemnej i prostej animacji, którą stworzą uczniowie. Mamy wtedy kolejne fazy wzrostu fasoli, które może zobaczyć każdy. Poniższe animacje wykonali 8-letni uczniowie w czasie 45 minutowych zajęć (zwracam uwagę na to, że są początkujący w programowaniu, mieli dosłownie parę zajęć).
https://scratch.mit.edu/projects/110007943/#fullscreen
https://scratch.mit.edu/projects/110007983/#fullscreen
https://scratch.mit.edu/projects/110008182/#fullscreen
W czasie takich projektów zastanawiam się tylko, po co właściwie nam z najmłodszymi książki i opasłe tomy ćwiczeń… przecież życie i nauka są właśnie w takich działaniach, prawda? Czego jeszcze brakuje? Co więcej zrobilibyście przy tej okazji?
Sabina Piłat – nauczycielka klas I – III w warszawskiej szkole podstawowej.
Autorka bloga http://www.wmk.edu.pl/. Członkini nieformalnej grupy innowacyjnych nauczycieli Superbelfrzy RP. Pracowała w przedszkolach prowadząc zajęcia przygotowania do nauki czytania i pisania, na rok została lektorem angielskiego w Madrycie, a także dziennikarką w warszawskim wydaniu Gazety Stołecznej. Prywatnie oswaja nowe technologie, maluje kolczyki i jeździ po świecie.
Tekst pochodzi z bloga Sabiny Piłat: http://www.wmk.edu.pl/
- Projekt „Magiczna Fasola” - 6 lipca 2017
- Drzwi do sali - 23 września 2016
- Dyktando na dużą skalę - 12 maja 2016